Erfgoed
De Getijdenmolen

De Spaanse Molen in Rupelmonde

Rupelmonde
Straat + huisnummer
Nederstraat 2
9150 Rupelmonde
E-mail
Telefoonnummer
+32 3 744 10 13
Link

Zijn er molenliefhebbers in de zaal? Begin dan alvast te watertanden, want de Spaanse Molen in Rupelmonde is er eentje voor de boekjes.

Als je op de vraag hierboven “Tja, nee, niet speciaal” antwoordde, lees dan toch ook maar gewoon verder. Want ook het molens-laten-me-lauw-publiek ziet er misschien – misschien! – toch de meerwaarde van in. Al was het maar omdat er boeiende verhalen te vertellen vallen over deze bakstenen combo van techniek, ambacht en natuur. 

De Getijdenmolen, zoals hij eigenlijk heet, is dan ook een knap staaltje menselijk vakmanschap. En hij staat nog altijd overeind – toch ook een prestatie na een bestaan van bijna 5 eeuwen. We zien het jou nog niet doen.

Een rad voor ogen?

Als je ooit iemand hoort zeggen: “Wij hebben het grootste Belgische binnenrad in onze molen”, dan is het te hopen dat-ie van Rupelmonde komt. Anders draaien ze je een rad voor ogen. Niet dat iemand daar meteen mee loopt te pochen, maar je weet het nooit! Sinds 1924 werden de twee originele waterraderen trouwens vervangen door één groot ijzeren exemplaar. Dat mechanisme werd bovendien ontworpen door een ingenieur uit het leger van Napoleon. Ook niet mis, toch?

De Spaanse Molen is om nog wel meer redenen een uniek bouwwerk. Zo is het de enige Europese molen die gebruik maakt van de getijden om graan te malen. Het is dan ook meer een waterbouwkundig kunstwerk dan zomaar een molen. We vertelden het: een knap staaltje techniek!

Waasland_Getijdenmolen_Rupelmonde 1.jpg

Rad van tong

Je merkt het vast aan de titels van dit artikel: er zijn ongelofelijk veel uitspraken in onze taal afkomstig uit de molenaarswereld. Meer nog: onze taal is er echt van doordrongen. Tegen windmolens vechten, dat is koren op zijn molen, een klap van de molen krijgen… Het zijn maar een paar uitdrukkingen en gezegdes die hun oorsprong kennen in de molens van dit land. In de Getijdenmolen leer je er meer over. Want er is meer te zien dan alleen de molen zelf.

Nog op het menu: leer hoe een getijdenmolen eigenlijk werkt, hoe de kracht van de getijden energie leverde aan het bouwsel, wat het verschil is tussen bloem en meel… Je kan het zo gek niet bedenken, of je leert het hier. Handig voor je quizploegje!

Een molenslagje geschiedenis

We vertelden het eerder al: deze molen is een antiek pareltje van bijna 5 eeuwen oud. Maar eigenlijk gaat de oorsprong van de molen nog verder. Er zou op dezelfde plaats al in 1187 een door water aangedreven molen hebben gestaan. Die ging ten onder. 

Tweede poging: in 1516 werd een eerste getijdenmolen gebouwd. Die brandde af in 1562 – péch, jongens! Gelukkig bleven er nog voldoende restanten over om een nieuwe molen op te bouwen. Zo zie je maar: het is niet al voorspoed dat molenwiekt! Goed, dat laatste gezegde hebben we zelf verzonnen, maar het hád kunnen bestaan!

Bezoek zelf de Spaanse Molen

De Getijdenmolen staat open voor het grote publiek. Jij kan er dus gerust eens gaan kijken en jezelf onderdompelen in de wondere wereld van meelmalers en molenaars. Gratis, bovendien! Dus: waar wacht je nog op? Je kan zelf ervaren hoe het malen hier gebeurt – want het binnenwerk wordt nog regelmatig aan het werk gezet.